Avrupa Birliği’nden Type-C Giriş Kararı
Avrupa Birliği’nden Type-C Giriş Kararı
Avrupa Parlamentosu, cep telefon üreticilerini ve cep telefonu kullanıcılarını çok yakından ilgilendiren bir karar alıyor. Bu karar göre; 2024 senesinin son gününe kadar tüm cep telefonlarının şarj girişlerinin USB Type-C olması zorunlu hale geliyor. Düzenlemelerle dizüstü bilgisayarların da bu kapsama alınarak 2026 yıl sonuna kadar Type-C giriş kullanımı zorunlu hale gelmesi bekleniyor.
Type-C çıktığı günden bu yana pek çok firma tarafından mobil ve elektronik cihazlarda giriş olarak tercih edilse de küresel bir şarj girişi olmasını micro USB ve Lightning gibi girişlerin olması engelliyor. Ancak Avrupa Parlamentosu’nun kararı Type-C’nin önündeki engelleri kaldırıyor ve küresel bir şarj girişi olma yolunda hızla ilerlemesini sağlıyor.
Mobil ve elektronik cihaz üreticilerine yaklaşık iki yıl gibi bir süre tanınıyor bu kararı hayata geçirebilmeleri için. Bu sürede ellerindeki ürünlerin ya da yeni üretecekleri ürünlerdeki şarj girişlerini Type-C ile değiştirmeleri gerekiyor. Bu kararla beraber her yeni üründe yeni bir şarj aleti gerekliliği de ortadan kalkacak ve bu cihazlara harcanan paranın ekonominin içinde kalması öngörülüyor.
2022 yılının son günlerinde alınan karardan en çok ABD’li teknoloji devi Apple’ın etkileneceği düşünülüyor. Apple’ın nasıl bir yol izleyeceği merak konusu. Cep telefonlarında lightning adında özel bir şarj girişi kullanan Apple’ın bu karar karşısında nasıl bir yol izleyecek yakın tarihte çıkaracağı modellerde görüyor olacağız.
Avrupa’ya satışı gerçekleşen elektronik ve mobil cihazların yaklaşık %20’sinde Lightning giriş bulunuyor. Avrupa Birliği’nde her yıl 12.000 ton elektronik çöp biriktiği ve bu sebeple de bu çöp yığınının önüne geçebilme adına bu karara varıldığı söyleniyor. Ancak Apple bu konuya farklı bir açıdan bakıyor. Apple’a göre asıl bu kararı aldıktan sonra büyük bir elektronik atıkla karşı karşıya kalması söz konusu. Avrupa’da bulunan milyonlarca elektronik aletin bu karar sonrası birer atığa dönüşeceğini söylüyor.
Type-C Giriş Nedir?
Günümüzde kullanım alanı oldukça genişleyen ve yaygınlaşan Type-C girişler, oldukça kullanışlı bir bağlantı yolu olarak karşımıza çıkıyor. Geleneksel bağlantı türlerine göre bazı farklılıkları bulunuyor.
Bağlantı hızı USB 3.1 olan, daha küçük ve simetrik bir tasarımla kolay takılıp çıkarılan USB Type-C giriş 2014 yılında hayatımıza giriyor. Tanıtıldığı günden bu yana yavaş yavaş klasik bağlantı yollarının yerini almaya başlıyor. USB Type-C girişlerinde kullanılan kablolar daha hızlı elektrik taşıyabileceğinden hızlı şarj özelliklerinin yanı sıra dizüstü bilgisayarların şarj edilmesinde de kullanılmaya başlanıyor.
USB Type-C, sadece cep telefonlarını şarj etmekle kalmıyor, aynı zamanda kulaklık girişi, tablet ve dizüstü bilgisayarları şarj etme ve yeni nesil telefonlarda dosya aktarımı için de kullanılıyor. Teknolojik gelişmeleri takip eden piyasa yapısı gereği bağlantı girişinin de gelişeceği ve sadece şimdiki özellikleri ile kalmayacağı düşünülüyor. Zamanla görüntü aktarımı için de kullanılabilecek bağlantı girişinin, günümüzde oldukça yaygın kullanılan ses aktarım yolu olan 3,5 mm Jak kablosunun da yerini alabileceği düşünülüyor.
USB Type-C bağlantı kabloları ve girişleri mini ve mikro varyasyonları olan diğer USB giriş ve kablolarına ihtiyaç duymayacak şekilde çift taraflı kullanılabilir şekilde üretiliyor. İlerleyen süreçte USB Type-C girişler çift taraflı kullanılabilecek şekilde olacağı ve adaptörlerde de USB Type-C çıkışı kullanılmaya başlanacağı öngörülüyor. USB Type-C kablolar da iki ucu da aynı olacak şekilde üretileceği düşünülüyor.
USB Type-C’nin faydalarına bakacak olursak; elektronik cihazlarınızı en hızlı şekilde şarj edebilme, hızlı veri aktarımı ve hafif ve ince yapılı ileri teknolojiye sahip cihazlara sahip olma gibi avantajları bulunuyor.
Teknolojik Aletlerde Tek Tip Şarj Girişi
Avrupa Birliği üyesi ülkelerin oluşturduğu parlamentoda alınan kararla 2025 yılına kadar üretilen tüm elektronik mobil cihazlarda USB Type-C olacak şekilde tek tip bağlantı girişi kullanılması zorunlu hale geliyor. Farklı bağlantı girişlerini azaltmayı hedefleyen bu kararla beraber pek çok elektronik cihaz üreten firma Type-C giriş kullanmak için hazırlıklarına başlıyor.
BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu), AB Komisyonu’nun almış olduğu taşınabilir mobil cihazlarda tek tip şarj girişi kararını Türkiye için değerlendirmeye devam ediyor. 2022 yılı kurum dışı iş planı raporunda da yer alan Ortak Şarj Cihazı Düzenleme Çalışmasında; ilgili düzenlemelere göre üretilen ve hizmete sunulan cihazların gözetim ve denetiminin yapılacak olması yer alıyor.
BTK, USB Type-C teknolojisinin Türkiye’de tüm akıllı telefon, tablet, kamera, kulaklık ve dizüstü bilgisayarlar için standart bağlantı noktası haline gelmesini değerlendiriyor. Türkiye’de bu düzenlemelerin yapılıp yapılmayacağı ya da yapılırsa ne zaman olacağı, kararın ne zaman çıkacağı merak konusu.
ABD’nin dev teknoloji şirketi, mobil cihaz üretimine başladığı günden bu yana cihazlarında Lightning adında şarj girişi kullanıyor. Yapılan düzenlemeden sonra ABD’li teknoloji devinin nasıl bir strateji izleyeceği de merak konusu oluyor. Bazılarına göre karara tepki olarak kablosuz şarj standartlarını uygulayacak ve kabloyu tamamen yapısından çıkaracağı yönünde.
AB Neden Tüm Şarj Cihazlarının Type-C Giriş Olmasını İstiyor?
AB parlamentosu, 10 yıldan fazla süredir üzerinde çalışmalar yaptığı ‘telefon, tablet, kamera, kulaklık gibi elektronik cihazlarda tek tip şarj girişi kullanma’ önerisini 2022 yılının sonunda bir karara bağlanıyor. Bu karara göre AB üyesi ülkelerin tümünde 2025 yılına kadar kullanılan tüm cihazların tek tip USB Type-C giriş olması kararının uygulanması gerekiyor.
Avrupa Komisyonu yetkilisi Maros Sefcovic, bu kararın tüm mobil cihazlara uygulanacak olmasının evrensel bir şarj aletinin varlığını, buna bağlı olarak da elektronik atığı azaltmada büyük katkı sağlayacağı ve müşteriler için teknoloji kullanımının daha elverişli bir hale geleceğini söylüyor.
Avrupa Birliği Komisyonu’na göre her yıl AB genelinde yaklaşık 12.000 ton elektronik atık çıkıyor. Alınan tek tip şarj girişi kararı ile bu atık yığınının önüne geçmeyi amaçlıyor Avrupa Birliği. Şarj cihazlarının da tek tip olması halinde, elektronik cihaz değiştiğinde yeni bir şarj cihazı gerekliliğinin ortadan kalkması ve oluşabilecek elektronik atığın önüne geçilmesi öngörülüyor.
AB’nin tek tip şarj girişi kararını olumu bulanlar kadar, bu kararın daha önce görülmemiş bir elektronik atık ortaya çıkaracağını düşünenler de bulunuyor. Hali hazırda milyonlarca insan, farklı şarj girişleri olan milyonlarca elektronik mobil cihaz kullanıyor. Alınan karar sonrası bu cihazların işlevselliğinin azalacağı, yedek parça ihtiyacında sıkıntı çıkacağı ve bu cihazların elektronik atık olacağı düşünülüyor.
Type-C Girişe Geçiş İçin Son Tarih Nedir?
AB Komisyonu uzun zamandır ‘tek tip şarj girişi’ için çalışmalar yürütüyor. En son 2022 yılının şubat ayında parlamentoda sunuluyor. Şubat ayından 2022’nin son günlerine kadar üzerinde çalışmalar yürütülen konu sonunda bir karara bağlanıyor ve uygulanmasına karar veriliyor. AB Parlamentosu’nun yaptığı açıklamaya göre; 28 Aralık 2024 tarihine kadar elektronik cihaz üreticilerinin üretecekleri mobil cihazlar, tablet, kamera ve kulaklık gibi cihazların tamamının USB Type-C girişli olması gerekiyor. Bu tarihten sonra yeni tüm taşınabilir elektronik cihazlarda (akıllı telefonlar, tabletler, kulaklıklar, tabletler, hoparlörler, klavyeler, taşınabilir video ve oyun konsolları) Type-C giriş standart ve zorunlu oluyor. Yetkililer tarafından Type-C girişin uygulanamayacağı kadar küçük olan mobil elektronik cihazlarda muafiyet uygulanabileceği söyleniyor.