İnternetten Güvenli Alışveriş Nasıl Yapılır?

İnternetten Güvenli Alışveriş Nasıl Yapılır?
İnternetten alışveriş yapmak son dönemlerde oldukça popüler oldu. Özellikle pandemi süresi boyunca evden dışarı çıkmayan ya da çıkamayan insanlar alışveriş için interneti tercih etmeye başladı. İnternet üzerinden alışveriş yapmak ürünün satıldığı yere gidip gelme zahmetini ortadan kaldırdığı için pek çokları tarafından tercih edilir oldu. İnsanlar internet üzerinden yaptıkları alışverişlerle zamandan ve verilen emekten tasarruf etmiş oldu. Bunların yanı sıra internet üzerinden herhangi bir ürünün araştırmasını yapmak tek bir mağazayı ziyaret etmeye kıyasla çok fazla seçenek sunuyor. Örneğin bir akıllı telefon alacak kişi yalnızca tek bir mağazayı ziyaret etmek yerine internet üzerinden alacağı telefonu satan diğer satıcılara bakarak fiyat değerlendirmesi yapıp en uygun fiyatlı olan ürünü satın alabilir. Ek olarak internet üzerinden alışveriş yapmak alınacak ürünün de çeşitlenmesine neden oluyor. Yine telefon örneğinde olduğu gibi yalnızca bir mağazayı gezerek keşfedilecek ürünle internetten keşfedilecek ürünler arasında dağlar kadar çeşit farkı bulunuyor. Sonuç olarak İnternet üzerinden yapılan alışverişlerin popülerleşmesiyle birlikte insanların aklında acaba bu alışverişler güvenli midir sorusu oluşmaya başladı. Yazımızda internet alışverişlerinin güvenli olması için nelere dikkat etmek gerekir, hangi önlemler almak gerekir buna değineceğiz.
İnternet Alışverişlerinde Sanal Kart Kullanın
İnternet üzerinden güvenli bir şekilde alışveriş yapmanın altın kuralı, sanal kart oluşturmaktır. Sanal kartlar kişinin müşterisi olduğu bankaların hepsinden elde edebileceği güvenli bir internet alışveriş aracıdır. Sanal kart kullanırken alınacak ürünün bedeli kadar bir miktar sanal karta yüklenir ve oluşturulan sanal kart ile alışveriş tamamlandıktan sonra o kart isteğe göre iptal edilir ya da kullanıma devam edilir. Oluşturulan sanal kart ile günlük hayatta kullanılan aktif kredi kartı bilgileri internet sitesine girilmediği için güvenli bir alışveriş imkanı tanınmış olur.
Güvenilir İnternet Siteleri Üzerinden Alışveriş Yapın
İnternetten yapılan alışverişin en önemli kurallarından bir tanesi ise bilinen yerlerden alışveriş yapmaktır. Yalnızca bilinen yerlerden alışveriş yapmak elbette yetmeyebilir (adı oldukça popüler olan ancak isminin birkaç harfi değiştirilerek oluşturulmuş sahte internet siteleri de olabilir). Bilinen sitelerden alışveriş yapmak internet üzerinden yapılan alışverişin riskini sıfıra indirir. Burada dikkat edilmesi gereken konu son derece güvenilir internet sitelerinin benzerlerinin de arama motorlarınca listelenebiliyor oluşudur. Burada arama motorlarının yönlendirdiği sitede sitenin logosuna, uzantısına dikkat etmekte fayda var.
Alışveriş Yapılacak İnternet Sitesinin Güvenlik Sertifikasına Bakmak
Birçok insan internette gezinirken belirli sitelerin arama çubuğunun yanında kilit sembolü olduğuna dikkat etmiştir. Bu kilit sembolü SSL olarak geçen, sitenin güvenilir olduğunun onaylandığı anlamına gelen bir semboldür. İnternet üzerinden alışveriş yapmanın en basit kurallarından bir tanesi ne olursa olsun, alınacak ürün ne kadar uygun olursa olsun ya da site hakkındaki yorumlar ne kadar iyi olursa olsun kilit işareti olmayan internet sitelerinden alışveriş yapmamaktır. Kilit sembolü olmayan siteler kullanıcıya güvenlik garantisi vermez ve güvenilirliği onaylanmamış sitelerdir. Site uzantısında http yazan kısımda, kilit sembolü olan sitelerde ek olarak “s” harfi yer alır. Bu s harfi “security” anlamına gelir ve sitenin güvenli olduğunu bildirir. Yani sitenin bağlantı adresinde yer alan http sonundaki s harfinin olduğuna dikkat etmek gerekir. Çoğu durumda Google s harfi yer almayan yani güvenli olmayan siteler için kullanıcıları uyarıyor olsa da bu durum kimi zaman yazılımın gözünden kaçabilir.
Elde Edilmesi Zor Şifreler Oluşturmak ve Şifreleri Sık Sık Değiştirmek
İnsanların büyük bir kısmının dikkat etmediği ancak son derece önemli olan bir husus ise kullanılan şifredir. İnsanlar genelde kolay akılda kalması için sayılar ve harflerden oluşan bir şifre belirlerler. Örneğin Mert123 gibi. Ancak bu her ne kadar rakamlar ve harf kombinasyonu içerse de kırılması oldukça kolay şifrelerdendir. Mesela bu örnekteki kullanılan şifrede yer alan harfler birlikte bir anlam ifade ediyor ve bu şifrede kullanılan sayılar aritmetik olarak artıyor. Kırılması en kolay şifrelerden bir tanesi olduğu açıkça gözüküyor. Bunun yerine farklı semboller, karışık harf dizinleri olan ve büyük ya da küçük harflerin kullanıldığı şifreleri kırmak oldukça zordur. Örneğin şifre Mert123 yerine M.t.R_E_2.31 gibi bir şey olsa kötü amaçlı yapay zekâ yazılımı kullanan internet korsanları tarafından kırılması oldukça zor hale gelir. Bunun yanı sıra özellikle mobil bankacılık kullananların alışkın olduğu şifre değiştirme rutinini uygulamak gerekir. İnternette yapılan her arama, her yazı, her kod mutlaka kalıcı olarak internette kalır. Bu birikime insanların internet sitelerine giriş yapmak için kullandığı şifreler de dahildir. İnternet sitesine girerken kullandığımız şifre kullanıcının aynı zamanda bir nevi ayak izidir ve güvenli internet alışverişi için mümkün olduğunca az iz bırakmak gerekir. Bunu sağlamanın en kolay yolu ise internette kullandığımız şifreleri rutin olarak değiştirmektir. Son olarak her internet sitesine aynı ya da benzer şifreleri kullanmamak da güvenlik açısından oldukça önemlidir.
Ürünü Satan Kullanıcıyı İnternet Üzerinden Araştırmak
İnternet alışverişlerini güvenli kılmanın en basit ama etkili yollarından bir tanesi de satıcıyı araştırmaktır. Daha önce satıcıdan alışveriş yapan insanların tecrübelerini okumak, varsa oluşturulan şikayetleri dinlemek satıcı hakkında bir fikir sahibi olmamız açısından yarar sağlar. Örneğin satıcı hakkında oldukça fazla şikâyet var ancak şikayetlerin hepsi ürünlerin kargolanmasının gecikmesi üzerine. Bu bize satıcının kötü bir kargo firmasıyla çalıştığını anlatır. Ya da satıcı 0 diye ürün satmıştır ancak onlarca ürünlerin 2.el olduğuyla ilgili şikâyet var. Buradan yola çıkarak o satıcıdan 0 bir ürün almamak sonucu ortaya çıkar.
İnternet Alışverişinde Sanal Post Uygulamasına Dikkat Edin
Sanal post, sanal kredi kartlarındaki aynı mantıkla ortaya çıkmıştır. Sanal pos, internette yer alan e-ticaret sitelerinin pos cihazı yerine kullandığı sanal bir ödeme yöntemidir. İnternet üzerinden satış yapan bir e-ticaret sitesi, sanal pos kullanabilmek için belirli tahakkümler vermek zorundadır. Bunları illegal yollarla yapmak mümkün olmadığı için internet sitesinde sanal pos kullanımına izin veren internet sitelerini tercih etmek güvenlik açısından önemlidir. Burada yanlış anlaşılmaması adına belirtmek gerekir ki sanal pos kullanmayan internet siteleri güvensiz demek değildir. Sanal pos internet sitesi sahipleri tarafından tercih edilen bir yöntemdir. Sanal posun bir sitede var olmaması o siteyi güvenilmez yapmaz ancak sanal pos imkanı sağlayan siteler güvenilir sitelerdir. Sanal pos imkanı sağlamak için firmalar e-ticaret sahibi kişiden birçok belge ister. İnternet sitesinin sahibi ancak bu belgeleri tamamlarsa sanal pos hizmetini kullanabilir.
VPN Kullanımı
Özellikle halka açık erişim noktalarında yapılan alışverişlerde mutlaka dikkat edilmesi gereken konulardan bir tanesi VPN kullanımı olmalıdır. Ortak kullanım için bulunan wifi cihazları en çok dolandırıcılığa imkan tanıyan cihazlardır. Bunun sebebi hackerin ya da dolandırıcının bilgilerini çalmak istediği kişiyle aynı ağı paylaşmasıdır. Bu sebeple internet alışverişleri bilhassa wifi imkânı veren mekanlarda yapılacaksa ya oranın wifi ağına bağlanmamak ya da VPN kullanmak gerekir. böylelikle sistem üzerinde bağlı olan kullanıcılardan farklı bir ağda internet alışverişi tamamlanabilir.